H πλήρης αποκατάσταση του σιδηροδρομικού δικτύου Αθήνας – Θεσσαλονίκης θα πάρει μήνες τόνισε ο υπουργός Υποδομών και Μεταφορών Χρήστος Σταϊκούρας, σε συνέντευξη του στο περίπτερο της Ημερησίας και του Έθνους στη ΔΕΘ.
Όπως επισήμανε στον Γιάννη Φώσκολο, το συνολικό κόστος της αποκατάστασης των ζημιών θα υπερβεί τα 150 εκατ. ευρώ.
Κάνοντας μία πρώτη αποτίμηση, ο κ. Σταϊκούρας σημείωσε πως,
«Αυτή τη στιγμή γίνονται αυτοψίες από τους μηχανικούς του υπουργείου υποδομών και μεταφορών αλλά και από τους φορείς του υπουργείου. Παράδειγμα, κτιριακές υποδομές, όπως τα σχολεία. Πλήρη αποτύπωση της κατάστασης δεν έχουμε, ούτε μπορώ να σάς δώσω τώρα χρονοδιάγραμμαυλοποίησης αυτών. Για συγκεκριμένους λόγους. Ωστόσο, πρώτα απ’ όλα γιατί στη βασική προσβασιμότητα των πολιτών στα χωριά τους ήδη ενεργεί η περιφέρεια, με πόρους περίπου 50 εκατομμυρίων ευρώ που έδωσε η ελληνική κυβέρνηση οι πρώτες παρεμβάσεις γίνονται για να υπάρξει προσβασιμότητα των πολιτών στα χωριά τους. Αυτό θα πρέπει να συνεκτιμηθεί. Από την πολιτεία, μετά, στην υλοποίηση των έργων».
Πολλούς μήνες θα πάρει η αποκατάσταση του σιδηρόδρομου
Ο υπουργός μεταφορών αναφέρθηκε ειδικά στο σιδηροδρομικό δίκτυο:
«Στον ΟΣΕ οι αποκαταστάσεις θα πάρουν πάρα πολλούς μήνες. Και η πρώτη εκτίμηση είναι ότι, το κόστος, υπερβαίνει σημαντικά τα 150 εκατομμύρια ευρώ. Στη σιδηροδρομική γραμμή Αθήνα – Θεσσαλονίκη μιλάμε για τις υποδομές, μιλάμε για γέφυρες., για σιδηροδρομικούς σταθμούς για συστήματα τηλεδιοίκησης και σηματοδότησης που πρόσφατα παραδόθηκαν. Αυτά έχουν υποστεί σημαντικότατες ζημιές και εξασφαλίσαμε τη χρηματοδότηση μέσα από την ανακατανομή πόρων του ταμείου ανάκαμψης ύψους 600 εκατομμυρίων ευρώ ώστε να παρέμβουμε σε γέφυρες, σε δρόμους και στο σιδηροδρομικό δίκτυο το συντομότερο δυνατόν. Με τις διαδικασίες που ψηφίστηκαν στη Βουλή την προηγούμενη εβδομάδα», τόνισε, επισημαίνοντας ότι, σε αυτή τη φάση, δεν μπορούμε να προσδιορίσουμε το χρονικό διάστημα αποκατάστασης.
«Το σημαντικό κομμάτι έχει να κάνει με το να έρθει το δίκτυο στην πρότερη κατάσταση που είχε πριν από 20 μέρες. Στο μεταξύ, όμως, θα παραδίδονται τμήματα και θα υλοποιείται η μετακίνηση Ήδη, για παράδειγμα, τις τελευταίες ώρες, ήδη πηγαίνει το τρένο μέχρι το Λιανοκλάδι αλλά μετά χρειάζεται λεωφορείο και μετά τη Λάρισα συνεχίζει. Όσο περνά το διάστημα και γίνονται έργα, θα βελτιώνεται η προσβασιμότητα του πολίτη μέσω σιδηροδρομικού δικτύου από την Αθήνα στη Θεσσαλονίκη. Πότε ακριβώς θα γίνει και με τους ίδιους όρους που γίνονταν πολύ πρόσφατα δεν το ξέρουμε, αλλά σίγουρα θα πάρει πάρα πολλούς μήνες», σημείωσε.
Όσο η εθνική οδός δε δίνεται στην κυκλοφορία οι πολίτες θα διευκολύνονται στα διόδια
Ο υπουργός μεταφορών και υποδομών αναφέρθηκε και στην κατάσταση στην εθνικό οδό που ξαναδόθηκε στην κυκλοφορία. «Άνοιξε ένα τμήμα ανόδου και καθόδου, η αριστερή λωρίδα, και οι παραχωρησιούχοι αισθάνονται ασφάλεια να μάς πουν ότι μπορεί να χρησιμοποιθηθεί το δίκτυο γιατίο έπρεπε να έχουμε και την εικόνα αυτών που έχουν κάνει την αξιολόγηση του έργου. Αυτό παραδόθηκε για αυτοκίνητα μέχρι 3,5 τόνων.
Η κατάσταση θα επαναξιολογείται και προφανώς βούλησή μας είναι, με ασφάλεια, να δώσουμε όσο γίνεται πιο γρήγορα, το σύνολο της εθνικής οδού σε κυκλοφορία. Όσο δεν δίνεται το σύνολό της, τόσο θα διευκολύνουμε τους πολίτες σε ό,τι αφορά τα διόδια για άλλους οδικούς άξονες που χρησιμοποιούν», είπε και πρόσθεσε πως, «με τα σημειρνά δεδομένα είναι ζήτημα κάποιων ημερών να δοθεί στην κυκλοφορία και το πρόβλημα προέκυψε γιατί στο πλάι, η στάθμη του νερού, είχε υπερβεί την ίδια την εθνική οδό».
Ευθύνη της Περιφέρειας τα αντιπλημμυρικά
Ο κ. Σταϊκούρας κλήθηκε να απαντήσει και για το κομμάτι των ευθυνών πίσω από τις τεράστιες καταστροφές. «Εδώ είχαμε Ιανό επί τέσσερα. Πρώτα απ’ όλα υπάρχουν ειδικοί που αξιολογούν. Τα αντιπλημμυρικά εκ του νόμου, σε όλη την Ελλάδα, είναι ευθύνη της Περιφέρειας εκτός των μεγάλων αντιπλημμυρικών έργων που υλοποιούνται αυτή τη στιγμή σε όλη την Ελλάδα -στη Θεσσαλία δεν υπάρχει κάποιο τέτοιο- και είναι ευθύνη του υπουργείου υποδομών και μεταφορών. Μετά τον Ιανό, υπήρχε μία χρηματοδότηση της τάξεων των περίπου 140 εκατομμυρίων ευρώ για οδικούς άξονες σε αρκετά σημεία της Θεσσαλίας και για πέντε νέες γέφυρες. Οι τρεις γέφυρες από αυτές υλοποιήθηκαν και οι άλλες δύο υλοποιούνται. Και οι πέντε γέφυρες άντεξαν.
Οι αποκαταστάσεις που θα κάνουμε από εδώ και πέρας τη Θεσσαλία θα πρέπει να ενσωματώνουν και την περιβαλλοντική διάσταση όπως θα μάς τη δώσουν οι ειδικοί. Όποιο νέο έργο κάνουμε στην Ελλάδα θα πρέπει κατ’ αντιστοιχία να είναι πιο ανθεκτικό σε πιο ακραία καιρικά φαινόμενα. Και, στη συνέχεια, η χρηματοδότηση. Τρίτον, πολύ σημαντικό, είναι ότι θα πρέπει να δούμε και υφιστάμενες δομές. Αυτή την πρωτοβουλία την είχαμε ανοίξει ούτως ή άλλως πριν γίνουν τα φαινόμενα στη Θεσσαλία», τόνισε και, στη συνέχεια, απέδωσε τις καταστροφές στην ένταση των φαινομένων.
«Μιλάμε για ένα φαινόμενο που γίνεται μία φορά στα 1000 χρόνια. Πλημμύρισαν 1,4 εκατομμύρια στρέμματα όταν, στον Ιανό, πλημμύρισαν 233.000 στρέμματα. Μιλάμε για μία οξύτητα του φαινομένου τρεις και τέσσερις φορές υψηλότερη του Ιανού. Υποθέτω ότι βλέπετε σε όλο τον κόσμο πολύ χειρότερες καταστροφές. Μιλάμε για μία οξύτητα του φαινομένου, Αυτό που πρέπει να αξιολογήσουμε είναι η ανθεκτικότητα των έργων. Εάν έχουν την ανθεκτικότητα σε αυτό που θα μάς πουν οι επιστήμονες», υπογράμμισε.
Θα έχουμε, δηλαδή, φυσικές καταστροφές που δε θα μπορούμε να τις αντιμετωπίζουμε; «Θα πρέπει, ό,τι ερώτημα μού θέσετε, να ξεκινήσετε με την παραδοχή ότι υπάρχει ένα φαινόμενο που γίνεται ανά 1.000 χρόνια. Μετά να δούμε τι πήγε καλά και τι δεν πήγε. Να έχουμε μία αίσθηση του μεγέθους του προβλήματος που αντιμετωπίσαμε. Κατ΄ αντιστοιχία και στους σεισμούς, τα κτίρια γίνονται για να αντέξουν σε ένα ύψος Ρίχτερ. Εάν γίνει ένα ακραίο φαινόμενο που γίνεται μία φορά στα 1.000 χρόνια, πιθανότατα οι υποδομές των κτιρίων να μη γίνονται στην Ελλάδα, ή στο εξωτερικό, με αυτές της αντοχές.
Το κρίσιμο θέμα, από εδώ και πέρα, είναι οι επιστήμονες να μάς πουν με βάση τις κλιματικές αλλαγές και τη νέα πραγματικότητα, τις αντοχές και την ανθεκτικότητα των κτιρίων και των υποδομών. Στη συνέχεια, να πάμε προς αυτή την κατεύθυνση για να υλοποιήσουμε τα έργα, όπως ξεκίνησε να γίνεται σε όλο τον κόσμο, επειδή έχουμε πλέον παγκοσμίως μία νέα πραγματικότητα. Και εδώ, θέλω να σάς πω ότι, στην Ελλάδα, οι συνέπειες αντιμετωπίστηκαν καλύτερα από ότι στο εξωτερικό».
Ο Χρήστος Σταϊκούρας μίλησε και για την τροπολογία που πέρασε στη Βουλή δίνει κάποιες αυξημένες αρμοδιότητες στο υπουργείο υποδομών, υπό προϋποθέσεις. «Για να δοθούν αυτές οι αρμοδιότητες θα πρέπει, πρώτα απ’ όλα, να εισηγηθεί η πολιτική ηγεσία του υπουργείου στο υπουργικό συμβούλιο τι έργα κρίνει ότι πρέπει να υλοποιηθούν, που δεν είναι αρμοδιότητά του, να πάρει έγκριση από το υπουργικό συμβούλιο και, στη συνέχεια, να τα εκτελέσει το ταχύτερο δυνατόν, στους πόρους που εξασφαλίσαμε. Οι στόχοι άμεσα είναι οδικά, σιδηροδρομικά και γέφυρες. Το ποια ακριβώς, θα προκύψει από τους ειδκ9ούς στο επόμενο χρονικό διάστημα. Γιατί αν πάμε αυτή τη στιγμή. Πρέπει να γίνονται όλα γρήγορα, σωστά και με ασφάλεια. Και με σεβασμό στα χρήματα των Ελλήνων και των Ευρωπαίων φορολογουμένων.
Τα 600 εκατομμύρια ευρώ είναι από την ανακατανομή των πόρων του ταμείου ανάκαμψης και ανθεκτικότητας, άρα ουσιαστικά δεν είναι εθνικοί πόροι και αυτοί στο σύνολό τους θα αξιοποιηθούν για τις πρώτες παρεμβάσεις που πρέπει να γίνουν την επόμενη διετία σε υποδομές των περιοχών που έχουν κηρυχθεί σε κατάσταση εκτάκτου ανάγκης».
Πρώτα οι αποζημιώσεις νοικοκυριών και επιχειρήσεων
Ο ίδιος τόνισε, για τα αντιπλημμυρικά που απεντάχθηκαν από το ταμείο ανάκαμψης πως, «αυτό δε σημαίνει ότι δε θα γίνουν. Αυτή τη στιγμή γίνονται οι απαλλοτριώσεις που θέλουν περίπου 7 με 8 μήνες ακόμα. Τα έργα αυτά, που θα ξεκινούσαν στο τέλος του 2024, για να υλοποιηθούν 8θέλουν 36 μήνες. Άρα ουσιαστικά δε θα μπορούσαμε να τα υλοποιήσουμε γιατί, με βάση τη χρηματοδότηση του ταμείου Ανάκαμψης θα έπρεπε να είχαν ολοκληρωθεί μέχρι το τέλος του 2025. Αξιοποιούμε τους πόρους για την υλοποίηση έργων μέσα σε αυτό το χρονικό διάστημα και, από το ΕΣΠΑ και άλλα χρηματοδοτικά εργαλεία, θα υλοποιήσουμε τα ίδια αυτά έργα με τον χρονικό ορίζοντα που μπορούν να υλοποιηθούν. Τα έργα θα γίνουν σωστά, όσο γίνεται πιο γρήγορα αλλά αν δεν τα είχαμε απεντάξει, και τα έργα δε θα γίνονταν και τα χρήματα θα χάνονταν».
Τέλος, ισχυρίστηκε για τα χρήματα του ταμείου ανάκαμψης πως, «Μέχρι το τέλος του 2023 πρέπει πρώτα απ’ όλα να αποζημιώσουμε νοικοκυριά και επιχειρήσεις. Στα νοικοκυριά βάζω και τους αγρότες. Ένα σημαντικό κομμάτι των πόρων είναι για να βοηθηθεί η ελληνική κοινωνία στην καθημερινότητά της Ήδη έχει ξεκινήσει να εκταμιεύεται η πρώτη δόση της οικοσκευής σε ένα μεγάλο κομμάτι πολιτών. Αυτό για πρώτη φορά γίνεται τόσο γρήγορα. Το δεύτερο είναι να αρχίσουμε να αποκαθιστούμε την καθημερινότητα του πολίτη. Τρίτον, μέσα στο 2023, πρέπει να ξεκινήσουν -αλλά δε θα έχουν ολοκληρωθεί- οι επισκευές στα προβλήματα που έχουν προκύψει στο σιδηροδρομικό δίκτυο/.
Όπου αλλού είμαστε έτοιμοι, με πράξεις του υπουργικού συμβουλίου, τάχιστα θα επεμβαίνουμε και θα παρεμβαίνουμε για να υλοποιούμε, κατά τον καλύτερο δυνατό τρόπο, πιο ασφαλή, και με μεγαλύτερη ανθεκτικότητα, δημόσια έργα.
