Αντίστροφη μέτρηση έχει ξεκινήσει το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών για την “ομογενοποίηση” στον ελληνικό Σιδηρόδρομο που σήμερα παρουσιάζει εικόνα κομματιών ενός παζλ που είναι σκορπισμένο.
Στόχος του ΥΠΟΜΕ είναι μια ολιστική προσέγγιση του μέσου και του τρόπου όχι μόνο λειτουργίας αλλά και συνολικής ύπαρξης. Τα γεγονότα όπως το δυστύχημα στα Τέμπη και οι πλημμύρες λόγω Daniel επιτάχυναν όπως φαίνεται τις εξελίξεις.
Αυτό που είναι βέβαιο πλέον είναι πως πάμε σε μια οργανωτική ανασυγκρότηση των βασικών εταιρειών που απαρτίζουν τον σιδηρόδρομο στη χώρα, δηλαδή τον ΟΣΕ, την ΕΡΓΟΣΕ και την ΓΑΙΑΟΣΕ. Σύμφωνα με ανώτατα στελέχη του υπουργείου ΥΠΟΜΕ στο ypodomes.com, οι ανακοινώσεις θα γίνουν φέτος και υπολογίζεται ότι οι νομοθετικές πρωτοβουλίες αλλά και η συνολική εφαρμογή της νέας δομής των σιδηροδρομικών εταιρειών θα επιτευχθεί σε διάστημα 1,5-2 ετών, με καταληκτικό χρόνο τα τέλη του 2025.
Αυτό, καθώς οι όποιες αλλαγές θα ενταχθούν στις πρωτοβουλίες της κυβέρνησης για τις αρμοδιότητες του σιδηροδρόμου που υπάρχουν εντός του Ταμείου Ανάκαμψης άρα το χρονικό ορόσημο μας οδηγεί μέχρι τότε. Όπως σημειώνουν οι ίδιες πηγές οι κυοφορούμενες αλλαγές φαίνεται πως ικανοποιούν και τους θεσμούς που είχαν άλλωστε θέσει επί τάπητος το θέμα του σιδηρόδρομου στην Ελλάδα.
Το υπουργείο με αυτόν τον τρόπο θέλει να λύσει τον γόρδιο δεσμό της πολυδιάσπασης που υπάρχει σήμερα, καθώς έχουμε άλλη εταιρεία που διαχειρίζεται το δίκτυο και που κάνει έργα για το δίκτυο (ΟΣΕ), άλλη για τα νέα έργα (ΕΡΓΟΣΕ) και άλλη για την ακίνητη περιουσία (ΓΑΙΑΟΣΕ).
Προς το παρόν δεν είναι γνωστή η στρατηγική της ομογενοποίησης, δηλαδή αν θα υπάρξει μια νέα εταιρική οντότητα όπως π.χ. γίνεται σε επίπεδο ομίλων με τη δημιουργία μιας εταιρείας holdings όπου απο κάτω “κρέμονται” οι εταιρείες-μέλη ή αν θα υπάρξει κάποια άλλη ουσιαστική αλλαγή που θα φέρει πλέον πολύ κοντά τις τρεις σιδηροδρομικές εταιρείες.
Ένας συνομιλητής, νέο οργανόγραμμα
Αυτό που θα επιτευχθεί με την “ομογενοποίηση” στον ελληνικό Σιδηρόδρομο, είναι το υπουργείο ΥΠΟΜΕ να έχει πλέον ένα συνομιλητή από τις εταιρείες ευθύνης του χαράζοντας έτσι πιο ξεκάθαρα την πολιτική κα την στρατηγική για το μέσο, τους τρόπους λειτουργίας-εξέλιξης, την ανάγκη για έργα και την διαχείριση του δικτύου και της περιουσίας του.
Βάσει αυτού, όπως αναφέρουν οι ίδες πηγές στο ypodomes, θα υπάρξει ένα νέο οργανόγραμμα με ξεκάθαρες πλέον τις ευθύνες και τις αρμοδιότητες για να ξεμπλεχθεί το σημερινό status quo. Η αλλαγή αυτή όπως αναφέραμε παραπάνω θα χρειαστεί νομοθετικές πρωτοβουλίες που αναμένεται να ληφθούν το 2024 και να ολοκληρωθουν το 2025.
Μεγάλης σημασίας είναι φυσικά και το μεγάλο πρόγραμμα έργων που τρέχει η ΕΡΓΟΣΕ αλλά και ο ΟΣΕ πλέον με έργα-σημαίες όπως η αναβάθμιση του σταθμού της Αθήνας, οι ηλεκτροκινήσεις σε Βόρεια Πελοπόννησο και Θεσσαλία, η νέα διπλή γραμμή μέχρι το Ρίο.
Επίσης τα νέα έργα για τον Δυτικό Προαστιακό της Αθήνας, τα έργα αποκατάστασης, το πρόγραμμα έργων με τον ανταγωνιστικό διάλογο, την αναβάθμιση του τμήματος ΣΚΑ-Οινόη κ.α.
Σε όλο αυτό το διάστημα είναι κρίσιμο οι όποιες αλλαγές να μην επηρεάσουν τα χρονοδιαγράμματα αλλά και την ταχύτητα απορρόφησης κονδυλίων καθώς όλα αυτά τα έργα εκτελούνται ή θα εκτελεστούν με χρήματα από ευρωπαϊκά προγράμματα όπως είναι το ΕΣΠΑ 2021-2027 και το CEF II.
Το 2025 η χρονιά ορόσημο;
Η συγκυρία θα φέρει μάλιστα και όταν ολοκληρωθεί η ομογενοποίηση με την εκτιμώμενη ολοκλήρωση των έργων αποκατάστασης στον σιδηρόδρομο, ο διαγωνισμός του οποίου είναι σε φάση προετοιμασίας.
Όπως έχει γίνει γνωστό, αυτή την εποχή ετοιμάζονται τα τεύχη δημοπράτησης ούτως ώστε ο διαγωνισμός των περίπου 185 εκατ. ευρώ να βγει στον αέρα στις αρχές του 2024.
Στόχος και εκεί η ολοκλήρωση των έργων αποκατάστασης σε πλήρη μορφή στα τέλη του 2025. Τα έργα θα πρέπει να φέρουν την σφραγίδα της ανθεκτικότητας, ούτως ώστε να έχουν πολύ μεγαλύτερη αντοχή σε ακραία καιρικά φαινόμενα.
Το ζητούμενο είναι φυσικά από το 2026, να έχει υπάρξει μια νέα σελίδα για τον σιδηρόδρομο, το μέσο που δεν έχει καταφέρει αυτό που κατάφεραν οι αυτοκινητόδρομοι, δηλαδή να επεκταθεί και να εδραιωθεί στην συνείδηση επιβατών και επιχειρήσεων ως ένα μέσο ανταγωνιστικό, ασφαλές και σύγχρονο σε όλο του το φάσμα.
