Στις 23 Μαρτίου, στις 7:40 το πρωί, το τεράστιο φορτηγό πλοίο «Ever Given», παρέκκλινε της πορείας του στη διώρυγα του Σουέζ, κόλλησε στα αβαθή και έκλεισε για έξι μέρες το κανάλι που είναι κυριολεκτικά η βασική αρτηρία θαλάσσιων μεταφορών από την Ασία προς την Ευρώπη.
Το τι επακολούθησε λίγο-πολύ είναι γνωστό: οι μεταφορές «πάγωσαν» για έξι μέρες, οι ζημιές για όλους ήταν τεράστιες και η ανησυχία για το τι μπορεί να συμβεί αν κλείσει το Σουέζ έγινε απτή πραγματικότητα. Ωστόσο, αυτό που δεν είναι ιδιαίτερα γνωστό είναι ότι το ατύχημα έδωσε την ευκαιρία στη Μόσχα και την Τεχεράνη να αναβιώσουν ένα υπερφιλόδοξο σχέδιο το οποίο βρίσκεται στα σπάργανα εδώ και περίπου 20 χρόνια.
Το μεγαλεπίβολο σχέδιο
Το όνομα του σχεδίου είναι «Διεθνής Βόρειος-Νότιος Διάδρομος Μεταφορών» και είναι ένα δίκτυο μήκους 7.200 χιλιομέτρων το οποίο περιλαμβάνει μεταφορές εμπορευμάτων μέσω θαλάσσης, σιδηροδρόμου και οδών από την Ινδία ως τη Ρωσία και τη Βόρεια Ευρώπη. Η ιδέα για το δίκτυο αυτό γεννήθηκε το 2002, ωστόσο, από τότε μέχρι σήμερα δεν έχει υλοποιηθεί. Όμως, το κλείσιμο του Σουέζ έδωσε την ευκαιρία στη Ρωσία και το Ιράν να την επαναφέρουν στο προσκήνιο και να τονίσουν τα πλεονεκτήματά της.
Σύμφωνα με κάποιες μελέτες, ο διάδρομος μπορεί να μειώσει τα μεταφορικά κόστη σε σχέση με το Σουέζ κατά περίπου 2.500 δολάρια ανά 15 τόνους φορτίου. Μάλιστα, στην πιο φιλόδοξη εκδοχή του, το σχέδιο περιλαμβάνει και την κατασκευή ενός καναλιού που θα ενώνει τον Περσικό Κόλπο με την Κασπία Θάλασσα, ενώ για την ώρα η διά θαλάσσης μεταφορά εμπορευμάτων θα σταματά στα λιμάνια του Ιράν.
Δεν ανησυχεί η Αίγυπτος
Στις 13 Απριλίου ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ αποκάλυψε ότι Μόσχα και Τεχεράνη συζητούν για τη δημιουργία του Διαδρόμου, επισημαίνοντας το ατύχημα στο Σουέζ, ενώ και άλλοι Ρώσοι και Ιρανοί αξιωματούχοι αναφέρθηκαν στο σχέδιο, το οποίο, αν υλοποιηθεί θα απειλήσει ευθέως το Σουέζ και την οικονομία της Αιγύπτου, καθώς η Αρχή Διαχείρησης της διώρυγας ανέφερε αυξημένα κέρδη για το α’ τρίμηνο του 2021, παρά το μπλοκάρισμα από το «Ever Given».
Μπροστά στα ρωσο-ιρανικά σχέδια, Αιγύπτιοι αξιωματούχοι που μίλησαν στο AI Monitor, εξήραν την ασφάλεια, ταχύτητα και ευκολία που η διώρυγα του Σουέζ διασφαλίζει στο παγκόσμιο εμπόριο. Από την άλλη, εκτίμησαν ότι ο Διάδρομος εξυπηρετεί μόνο την Ινδία, το Ιράν και τη Ρωσία, είναι λιγότερο ασφαλής και ανταγωνιστικός σε σχέση με το Σουέζ και επισήμαναν ότι οι καιρικές συνθήκες δεν επιτρέπουν τη διεξαγωγή μεταφορών όλο το χρόνο, όπως συμβαίνει με τη διώρυγα του Σουέζ, θεωρώντας, εν τέλει ότι το σχέδιο δεν αποτελεί απειλή για το Σουέζ
